Podcastserie duikt in vergeten Texelse verleden

DEN BURG - De redactie van de Texelse Courant houdt zich sinds enige tijd ook bezig met het maken van podcasts. Eén van de nieuwste podcasts van de krant is getiteld ‘Terugkijken’ waarin journalist Pepijn Dros en Texelkenner Gelein Jansen op zoek gaan naar bijna vergeten verhalen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het omvangrijke Texelse archief van Gelein. De eerste aflevering staat in het teken van Balthazar Huydecoper, een man van goede komaf die in 1732 werd aangesteld als schout op Texel. 

Pepijn Dros is initiatiefnemer en presentator van de nieuwe podcast. Hij kwam op het idee voor deze rubriek na een toevallige ontmoeting met Gelein Jansen. “Gelein vertelde mij dat hij al jarenlang elke letter die over Texel wordt geschreven in een archief bijhoudt. Dus alle boeken uit heden en verleden waarvan hij weet heeft en waarin Texel vermeld staat, neemt hij op in zijn archief. Ook pluist hij wekelijks de Texelse Courant, Texel dit Weekend en andere uitgaven na voor zijn archief. Een monnikenwerk! Gelein heeft daar een geheel eigen systeem voor ontwikkeld en deelt alles in op onderwerp, thema, jaartal. Met één druk op de knop tovert hij tevoorschijn wat er over elk willekeurig Texelse onderwerp, persoon of voorval is geschreven. Ik vind het fascinerend dat iemand zó veel tijd en energie steekt in het archiveren van het reilen en zeilen op Texel.”

Texels archief 
Toen Dros op een gegeven moment op zoek was naar een onderwerp voor een podcast, schoot al snel het archief van Gelein door zijn hoofd. “Ik was net bezig met een plan voor een nieuwe podcast over bijna vergeten Texelse verhalen of gebeurtenissen met een actuele link. Als je dan gebruik kunt maken van zo’n enorm archief is dat natuurlijk goud. Gelukkig wilde Gelein graag meewerken. Hij heeft de kennis, is een vlotte prater en kan dus altijd terugvallen op zijn eigen archief op het moment dat zijn geheugen hem in de steek laat. Ook niet onbelangrijk: het scheelt mij een heleboel uitzoekwerk en bovendien beschik ik maar over een fractie van Gelein’s kennis over Texel.”

Belasting innen en recht spreken
Terugkijken dus. “In de podcast kijken Gelein en ik terug op het verre of meer recente verleden maar wel altijd vanuit een actueel vetrekpunt. Voor de eerste aflevering kwamen we uit bij Balthazar Huydecoper, omdat Texel met Mark Pol onlangs een nieuwe burgemeester heeft gekregen. Huydecoper werd in 1732 aangesteld als schout en dijkgraaf van Texel en baljuw van Eierland. Ook een soort van burgemeestersfunctie, maar dan met veel meer macht. Huydecoper mocht immers belasting heffen en recht spreken. Verder laat Gelein weten dat we dankzij Huydecoper veel informatie hebben over het leven op Texel in die tijd. Dit omdat Huydecoper veel brieven schreef over zijn leven en verantwoordelijkheden op Texel. Maar vooral ook omdat hij alle Texelaars in kaart liet brengen om op die manier zo accuraat mogelijk belasting te kunnen heffen. Zo weten we nu bijvoorbeeld precies waar toen de rosse buurt van Oudeschild was.”

Geletterd man
Wat volgens Jansen en Dros verder zo fascinerend is aan deze Huydecoper, is dat hij een zeer vooraanstaand Amsterdamse burger was. “Zo was hij onder meer regent van het burgerweeshuis en als bestuurder verbonden aan de Amsterdamse schouwburg. Hij was historicus, en taal- en letterkundige die zelf ook toneelstukken schreef en vertaalde. Een geletterd man dus met een voorliefde voor de hogere cultuur. Hoe moet dat voor zo’n man in die tijd op Texel geweest zijn? Dat zijn natuurlijk enorm boeiende uitgangspunten die allemaal aan bod komen in de podcast.”

Focus op verdieping en infotainment
Inmiddels staat ook de tweede aflevering van ‘Terugkijken’ online met de titel ‘Van collecte tot crowdfunding. Dros en Jansen bespreken de Texelse barmhartigheid door de eeuwen heen. van de armenkamers in de 15e eeuw tot een grote crowdfundingsactie voor een zieke eilandgenoot. Op de redactie van de Texelse Courant wordt momenteel druk geëxperimenteerd met het maken van podcasts. De podcast waarin het nieuws uit de Texelse Courant wordt besproken bestaat natuurlijk al langer, maar de redactie wil nu ook meer verdieping en infotainment brengen in de vorm van verschillende podcasts. De eerste twee afleveringen van de rubriek ‘Terugkijken’ met Gelein en Pepijn is vanaf nu te beluisteren via Spotify of een ander podcastplatform. Scan de QR-code en luister meteen!