Waddenzee schatkamer “Rede van Texel”

Het Schiphol van de Gouden Eeuw. Zo staat de Rede van Texel bekend. Ooit de drukte ankerplaats ter wereld. Dé plek waar schepen van onder andere de Verenigde Oost-Indische Compagnie werden bevoorraad om bij gunstige wind naar verre oorden te zeilen.

Maar het ging regelmatig mis. Menig schip ging tijdens storm ten onder. Berucht is de stormnacht van kerstavond 1593, toen in één nacht voor de oostkust van Texel 44 koopvaardijschepen vergingen. Ander meer die van koopmandichter Roemer Visscher, die zijn jongste dochter die in 1594 werd geboren Maria Tesselschade naar de ramp vernoemde.

Menig gezonken schip zakte na verloop van tijd in de zeebodem, waar wrak en de lading als een soort tijdscapsule goed geconserveerd bleven. Door erosie van de zeebodem kwam menig schip eeuwen later weer aan de oppervlakte. Duikers die de bodem afspeuren hebben al menig wrak ontdekt. Zulke plekken zijn ware schatkamers, waaruit de meest unieke en waardevolle vondsten tevoorschijn zijn gekomen. Wereldberoemd is bijvoorbeeld de jurk die leden van Duikclub Texel enkele jaren geleden opdoken. Door kenners al de "Nachtwacht van de kostuumwereld" genoemd. De japon bleef, net als andere opgedoken kledingstukken, uitermate goed geconserveerd en van groot wetenschappelijk belang.

Ander voorbeeld is het Schervenwrak. Een met zeepokken bedekte kist met kapmessen die in 2001 werd opgevist door de TX10 zette Duikclub Texel op het spoor van een wrak. Na veel speurwerk werd de herkomst ontdekt. Ter plekke werden duizenden scherven van aardewerk, glas en porselein gevonden. Maar ook vaten, met smeedijzer, spijkers, kapmessen, etc. pijpenkoppen, kapmessen, koperen tondeldozen (voorloper van de luciferdoos) en kogels. Op enkele scherven en kapmessen stond het jaartal 1822, dus het schip moest rond die tijd ten onder zijn gegaan.

Uit onderzoek kwam naar voren dat het om een kleine driemaster ging, maar een naambord ontbrak. Diepgaande archiefstudie in combinatie met de door duikers aangetroffen gebroken kiel leidde tot de conclusie dat het om de Pieter Anthony ging, een fregat met bestemming Rio Berbice in Suriname, dat op 6 december 1822 in de problemen gekomen en gestrand.

Een bijzonder historisch verhaal, opgetekend door amateurduiker en tandarts Carl van Dijk,  de "Diving Dentist" in het boek "De schatten van het Schervenwrak"

Wilt u meer weten over de jurk en de rede van Texel? Ga dan zeker naar Museum Kaap Skil in Oudeschild.